Geek Nedir?
Geek, sosyal yaşantısı olsa da genel algının dışında insanların alışık olmadığı bilgisayar, astronomi, edebiyat, bilimkurgu gibi malzemelere bağımlı ve topluluk halindeki buluşmalarında ortamın bilgi çöplüğüne döndüğü insan veya insan topluluğudur diyebiliriz. İlk olarak geekin kötü bir şey olmadığını söylememiz gerekiyor. Geeklerin bilgisayar, edebiyat, müzik, oyun, film gibi konular hakkında başkalarıyla sohbet edebilecekleri düzeyde bilgileri vardır.
Teknolojinin hayatımıza girmesi ve giderek vazgeçilmez bir unsur haline gelmesiyle geek kavramıyla daha sık karşılaşmaya başladık. Belirli bir hobiye, entelektüel uğraşıya ya da meşgaleye takıntı derecesinde bağlı olan insanlara geek denir. Geekler bilinenin aksine sadece bilgisayar ve bilgisayar oyunlarına meraklı değillerdir. Örneğin, duvar boyasına kafayı takan bir insan, bu konu hakkında günlerce hatta haftalarca araştırma yapıyor, duvar boyası hakkında gerekenden fazlasını biliyor ve adeta hayatının bir parçası yapıyorsa, bu insana duvar boyası geeki denir.
Hayatlarının büyük bir bölümünü evde kitap okuyarak, film izleyerek ve oyun oynayarak geçirirler. Örneğin, yıllar öncesinde vizyona girmiş bir filmin bahsi açılsa en ince ayrıntısına kadar filmden bahsedebilecek kişi geek olandır. Doğal olarak bu durum, karşısındaki insanı sıkabilir. Evde daha fazla zaman geçirebilmek için her şeyi yaparlar. Hatta kız veya erkek arkadaşlarını dahi bu uğurda ekebilirler. Sayısal yetenekleri de oldukça iyi olan geekler adeta birer bilgi küpüdürler. Amerikan filmlerinde sıklıkla yer verilen bir stereotip vardır, geekler de onlara benzer fakat Amerikan filmlerindeki gibi okulda hocalarına yalakalık yapan tipler değillerdir. Tam olarak Türkçe karşılığı olmasa da adeta birer FRP delisidirler. Genelde beyaz tenli olmalarıyla bilinirler. Tabii bunun evden çıkmamak ve dolayısıyla da güneş yüzü görmemekle de ilgisi vardır.
Nasıl Geek Olunur?
Geek olmak için ilk olarak kafaya taktığınız konu hakkında heyecanlı olmanız gerekir. İlgi duymadığınız bir konunun geeki olamazsınız. Çünkü o konu üzerinde detaylı araştırma yapmalı, hayatınızın bir parçası olarak kabul etmelisiniz. Avrupa'da geek kelimesinin karşılığı pek çok dilde 'soytarı, boş adam, serseri' gibi anlamlara geliyor. Ama şunu da belirtmek gerekir ki bu tabirler asla geekin gerçek anlamını karşılamıyor. Geekin merak duyduğu konular insanlar için anlam ifade etmese de bu kişi özgür iradesini kullanarak sevdiği ve merak duyduğu konuya kafayı takmakta ve araştırma yaparak bu konu hakkında detaylı bilgi sahibi olmaktan zevk almaktadır. Geekler bir süre sonra kafa yordukları şeyle duygusal bağ da kurarlar. Mesela, Örümcek Adam geeki ile muhabbet ederken, Örümcek Adam hakkında kötü, aşağılayıcı bir yorumda bulunursanız, sert bir tepkiyle karşılaşabilir ve kendinizi hararetli bir tartışmanın ortasında bulabilirsiniz.
Biraz daha hayatın içinde yer alan bir konu üzerinden gitmek gerekirse, çevrenizde mutlaka futbolu takip eden ve Süper Lig'de bulunan takımların kadrolarını ezbere bilen bir arkadaşınız vardır. Yoksa da endişelenmeyin, başkasının bir arkadaşı mutlaka biliyordur. İşte bu adam tam bir Süper Lig geekidir. Çünkü Süper Lig'deki takımlar ve takımların kadroları değişse de, bu kişinin ilgili olduğu konuya duyduğu heyecan, kendisini yeni kadroları takip etmeye ve onlar üzerinde analiz yapmaya zorlar. Eğer arkadaşınızın mekanı sadece Süper Lig üzerine değilse, dünya futbolu ve futbolun genel kültürüyle ilgileniyorsa arkadaşınız artık tam bir futbol geekidir. Son olarak şunu belirtmek gerekir, bir konuya ilgi duymanız sizi o konunun geeki yapmaz. O şey üzerinde kafa yormalı, araştırma yapmalısınız.
Amerika Birleşik Devletleri ve Geek Kavramı
Geek kavramı, geeklere geek olmayanlar tarafından verildi. Bir insan topluluğuna isim vermek, o topluluğa yabancılık çekmekle meydana gelir. Ezelden beri birbirine komşu 3 köy arasında soyluk, milletlik, ümmetlik olmaz. Bu nedenle topluluk ismi de koyulmaz. Ufak bir araştırma yaptığınızda, bazı kabilelere verilen isimlerin o kabilenin dilinde 'insanlar' ya da 'biz' gibi anlamlar taşıdığını göreceksiniz. Fakat hiçbir zaman 'ötekiler' denmez. Eğer bir yerden topluluk ismi çıkmışsa, o yerde ötekileştirme, yabancılaştırma, aşağılama vardır.
Özellikle Amerikan toplumunda entelektüel karşıtlığı ve kamusal katılım saplantısı gibi durumlara sıkça rastlanıyor. Geekler ise hem kamunun düşünsel dünyasının dışındadır hem de entelektüel kişilerdir. Kısacası Amerikan toplumunun iki temel kabulüne ters düştükleri için geeklere hep kuşkuyla yaklaştılar. Günümüzde Amerikan toplumunun geekleri ayrı bir topluluk olarak görüp isimlendirmesi de bu nedendendir. Bu iki kültürel yapı, Amerikan Demokratik Cumhuriyetinin kuruluşundaki temellerdir ve Amerika ideolojik anlamda yıkılmadığı müddetçe bu durum değişmeyecektir. Amerikan toplumu geeklerden faydalandığı sürece her daim el üstünde tutarlar, fakat temeldeki düşmanlık nedeniyle geekleri asla kendileri gibi normal bir vatandaş olarak addetmezler. Geeklerin Amerikan toplumundaki yeri ve toplumla ilişkisi bu yüzden inişli çıkışlı, oldukça değişkendir.
Amerikan toplumunun yapısı, geek tanımını bilimsel bir tanım olmaktan çıkartmış, sığ ve çıkarcı bir tanım olmaya zorlamıştır. Geek kimliğini meydana getiren şey Amerikan toplumundaki geek düşmanlığı olduğu için geçtiğimiz 50 yıl içerisinde popüler kültürde geekler gündem olduğunda en çok Amerikan toplumunun nefret ettiği geek tiplemeleri karikatürize edildi. Bu süreçte geekler için basmakalıp bir tanım ortaya atıldı. Bu tanıma göre geek; çizgi film seyreden, ticari bir çıkarı olmadan bilim ve teknolojiye ilgi duyan, çizgi roman okuyan, insanları sözel açıdan etkileme yetisi bulunmayan, oyuncak toplayan, manevi yönü zayıf kişiler olarak betimlendi. Kısacası, Amerikan toplumundaki 'makbul vatandaş' tanımının tam tersi geekler için yapıldı.
Amerikalıların 'geek' diyerek hor gördükleri insanların ortak özelliği, hiçbir çıkar gözetmeksizin ilgi duyduğu konu hakkında araştırma yapması, yeni şeyler öğrenmesi, kısaca çabalamasıdır. Fakat bu özelliğe sahip her insan, aynı ölçüde aşağılanmaz. Bunun nedeni ise Amerikan toplumun sığ ve çıkarcı olmasıdır. Hatta Soğuk Savaş döneminde çekilen filmlerde, Amerika Birleşik Devletleri'nin Sovyetler Birliği'ne karşı uzay savaşında üstünlük kurmasıyla NASA bilim adamları öncü konumda gösterilirken, çizgi roman okuyan gözlüklü ergen tiplerin kafaları klozete sokulur.
Nerd Nedir?
Geek ile sıkça karıştırılan bir kavram olsa Nerdün geekle yakından uzaktan alakası yoktur. Nerdlerin içerisinde geeklerin aksine heyecan yoktur ve tek bir hedef doğrultusunda çalışırlar. Lisede yarınlar yokmuşçasına fizik ya da matematik çalışan tipler nerdlere örnektir. Bu çocuklardan bazılarının matematiğe ya da fiziğe ilgisi olsa da, birçoğu matematik, fizik, kimya, biyoloji gibi konularla ilgili değildir fakat mecburiyetten ilgiliymiş gibi davranıp çok çalışırlar. Nerd kelimesinin Türkçedeki anlamı ise 'inek'tir. Yani okullarda çok çalışan tiplere takılan lakapla aynıdır.