Ar-Ge Nedir?

Açılımı 'Araştırma ve Geliştirme olan Ar-Ge, OECD tarafından 'daha fazla bilgi edinmek için sistematik olarak devam ettirilen yaratıcı çalışma ve bu bilginin yeni uygulamak yaratmak için kullanılması' olarak tanımlanıyor. Teknoloji Geliştirme Bölgeleri Kanununda ise Ar-Ge için, 'insan, toplum ve kültürün bilgisinden oluşan bilgi dağarcığını artırmak ve bu bilginin yeni sistem ve uygulamalar tasarlamak adına kullanılması için sistematik bir temelde yürütülen yaratıcı çalışmalardır.' tanımı yapılmıştır. TÜBİTAK Frascati Kılavuzu’nda ise Ar-Ge için 'insan, toplum ve kültürün bilgisinden meydana gelen bilgi dağarcığını arttırmak ve bu dağarcığı yeni uygulamalar geliştirmek üzere kullanmak için sistematik bir temelde yürütülen çalışmalardır.' denmiştir.

Teknoloji, eğitim ve bilimin gelişmesinde yeni bilgiler edinmek ya da mevcut bilgilerle yeni uygulamalar geliştirmek, bilgiye dayalı yeni ve sistematik projeler üretebilmek, süreç ve hizmetler meydana getirebilmek ya da mevcut olanları geliştirmek amacıyla yürütülen çalışmalara Ar-Ge denir. Ar-Ge, insan, toplum ve kültürün bilgisinden meydana gelen bilgi dağarcığının arttırılması ve bunu, yeni uygulamak tasarlamak adına kullanılması için sistematik bir temelde yürütülen çalışmaları, yazılım faaliyetleri ya da çevre uyumlu ürün tasarımıyla alanında bilimsel ve teknolojik ilerleme kaydeden, bilimsel ve teknolojik bir belirsizliğe odaklanan, çıktıları özgün, teknik, deneysel ve bilimsel içerikleri taşıyan faaliyetlerin bütünüdür. Araştırma ve geliştirme için kısaca, bilimsel ve teknik bilgi seviyesini yükseltmek amacıyla, sistematik bir temelde yürütülen yaratıcı çaba ve bu birikimin yeni uygulamalarda kullanılması diyebiliriz.

Ar-Ge Nasıl Yapılır?

Bir Ar-Ge projesi başlatabilmek için ilk olarak sistematik yapı planlamasının hayata geçirilmesi gerekiyor. Bu aşamada da karşımıza üç farklı kriter çıkıyor.

Temel araştırma: Herhangi bir uygulama ve kullanma olmadan araştırılacak konunun aslı ve görünen gerçeklerine ek olarak yeni bilgilerin toplanması için gerçekleştirilen deneysel ve teorik çalışmaların bütünüdür.

Uygulamalı araştırma: Bu araştırma türünün temel araştırmadan farkı, yeni bilgiyi elde edilmesi ve pratik bir biçimde uygulanması adına gerçekleştirilen çalışmalar olmasıdır. Uygulamalı araştırma sırasında amaç, sadece bilgiyi elde etmek değil, elde edilen bilgiyi pratik bir şekilde uygulayabilmektir.

Deneysel gelişim: Yeni bir ürün, araç ya da malzemenin üretilmesi aşamasında farklı işlem, hizmet ve sistemlerin kurulmasına yönelik gerçekleştirilen araştırma çeşidine deneysel gelişim denir. Bu araştırma işleminde sistematik çalışma bilgiye dayalı olarak hayata geçirilir.

Ar-Ge projeleri içerisinde bulunan kişiler kesinlikle alanında uzman ve nitelikle kişilerden oluşmalıdır. Projelerin sağlıklı bir biçimde geliştirilerek sonuçlandırılabilmesi için Ar-Ge personellerinin tamamının yüksek öğrenim görmüş, çalışma ve yürütme için gerekli sertifikalara sahip olması gerekir.

Ar-Ge ve İnovasyon

Kelime olarak “yeni, geliştirilmiş” anlamına gelen inovasyonun ikinci niteliği ise elde edilen sonucun yeni ek ticari gelir oluşturması gerekliliğidir. Bu iki unsuru bir arada barındıran yeni, ürün, hizmet, süreç ya da üretim yöntemi geliştirme işlemlerine 'inovasyon süreci' denir. Bu çerçevede inovasyon için kısaca 'kazandıran yenilik' diyebiliriz. İnovasyon için yeni fikirler gerekir. Her inovasyon süreci özgün bir proje olabilirken, aslında sürekliliği olan ve işletmenin bütünü ilgilendiren kurumsal bir fonksiyondur.

OECD yayını OSLO Kılavuz, inovasyon anlamında son derece önemli bir dokümandır. Bu kılavuzda 4 farklı inovasyon tanımı yapılmaktadır. Bunlar; süreç yeniliği, örgütsel yenilikler, ürün yeniliği ve pazarlama yeniliğidir. Ürün yeniliği, mevcut özellikleri ya da öngörülen kullanımları göz önünde bulundurularak yeni veya önemli derecede iyileştirilmiş bir mal ya da hizmetin ortaya konulmasıdır. Bu yenilik, teknik özelliklerde, kullanıcı için kolaylık sağlama alanında, bileşenler ve malzemelerde, birleştirilmiş yazılımda ve diğer işlevsel özelliklerde önemli miktarda iyileştirmeleri içeriyor.

Süreç yeniliği, yeni veya önemli derecede iyileştirilmiş bir üretim ya da dağıtım yöntemini hayata geçirilmesidir. Bu yenilik modelinde teknikler, yazılımlar ya da teçhizat önemli değişiklikler barındırır. örgütsel yenilikler, girişin bilgi kullanımını, mal ve hizmet kalitesini ya da iş akış verimliliğini yükseltmek amacıyla firma yapısında veya yönetim tarzında yeniliklere veya belirgin değişikliklere gidilmesidir. Pazarlama yeniliği ise mal ve hizmetlere duyulan ilgiyi yükseltmek veya yeni pazar üretmek amacıyla ürün tasarımı, tanıtımı, ambalajlanması ya da fiyatlandırılmasında önemli değişiklikleri içeren yeni pazarlama yöntemlerinin hayata geçirilmesidir.

Ar-Ge ve Teknoloji

Basite indirgediğimizde işletmeleri insan ve makine sistemleri olarak görebiliriz. Makine olarak adlandırdığımız bölüm, işin teknolojiyle ilgili olan kısmını oluşturur. İşletmede Ar-Ge söz konusu olduğu takdirde gerek insan kaynağı gerekse teknolojinin önemi birbirinden ayrılmaz. İşletmeyi bir kaynaklar bütün olarak kabul edersek, daha çok değer üretebilmek için mevcut ve erişebilir kaynakları daha efektif kullanmamız gerçeğini görürüz. Ar-Ge faaliyeti, etkinlik verimlilik açısından son derece önemlidir. Bu tip faaliyetler bir taraftan işletmenin rekabet gücünü yükseltirken bir taraftan da insani ve teknolojik yeteneklerini daha faydalı kullanmanın yollarını göstermektedir.

Sanayi teknolojiden ayrı düşünülemez. Sanayi ile teknoloji arasındaki ilişkiyi sorguladığımız takdirde meselenin yalnızca teknolojiyi kullanmak olmadığını açıkça dile getirmeliyiz. Sanayileşme olgusu, kesinlikle teknolojik gelişimi içerisinde barındırmalıdır. Bu ilişkiyi şu şekilde özetlemek mümkün:

Bilimsel bilgiyi ürüne dönüştürebilmek için teknolojiye ihtiyaç duyarız. Tasarım ve üretim teknolojiler aşamalar halinde birbirine eklenerek sürece dahil olurlar. Bu aşamaları sonuç elde edecek şekilde, planlı yürütülebilmeleri için yönetim teknolojileri başvurmak gerekir. Günümüzde kullanım alanları giderek yaygınlaşan endüstriyel internet, tasarım ve üretim süreçlerini basite indirgeyen yeni bir yönetim teknolojidir. Diğer taraftan tasarım, üretim ve yönetim teknolojilerinin birbirine etkinlik, hız, verimlilik ve esneklik katacak şekilde eklemlenmesi ve bir teknolojik Ar-Ge konusudur.

Pazarda rekabet anlamında üstünlük kazanabilmenin en önemli yollarından bir tanesi de teknolojik gelişmişlik seviyesidir. Bu nitelik yalnızca teknolojik ürünlerin satın alınmasıyla elde edilemez. Ulusal ölçekte veya işletme bazında olsun, değer zincirinin bütün süreçlerinde teknoloji üretebilecek seviyeye erişmek, kalıcı ve sürdürülebilir olmak adına vazgeçilmez bir hedeftir. Teknoloji üretmek içinse Ar-Ge faaliyetlerini devamlılık sağlayacak bir fonksiyon olarak değer zincirinin bütün halkalarında özümsemekten geçer. Yani Ar-Ge'yi gereksiz bir maliyet kalemi olarak görmektense orta ve uzun vadede değer üreten kalıcı bir sürece dönüştürmenin yollarını aramanız gerekiyor.

21. yüzyılla birlikte başta bilişim olmak üzere iletişim, internet gibi birçok alanda yeni teknolojiler üretilmeye başlandı. Son zamanların sıklıkla kullanılan kavramlarından olan Endüstri 4.0, endüstriyel internet ya da Döndürücü Sanayi Devrimi, geleneksel tasarım, üretim ve yönetim modellerinin değişeceğini açıkça ifade ediyor. Teknolojide yaşanan ilerlemeyle eskinin yeniyle yer değiştirmesi yalnızca bir teknolojik metayı satın alıp işletmeye kurmanın ötesine geçecektir. Gelenekselden moderne geçiş süreci ve geçişin işletme için kurgulanması bambaşka bir planlama gerektirecektir.